Podcast Episode Details
Back to Podcast Episodes
درباره یِ مکتب تفکیک
مکتب تفکیک (مکتب مشهد و مکتب معارفی خراسان نیز خوانده میشود) مکتبی در علوم مذهبی شیعی است که پیروانش بر تفکیک آموزههای فلسفی از روشهای دینشناسی تأکید دارند.گفته میشود مکتب تفکیک در حدود سال ۱۳۴۰ خورشیدی در مشهد تأسیس شده و بنیانگذار آن، میرزا مهدی غروی اصفهانی بوده که همراه با سید موسی زرآبادی و مجتبی قزوینی خراسانی از پیشتازان آنند. همچنین هاشم قزوینی، میرزا جواد آقا تهرانی و میرزا حسنعلی مروارید از چهرههای شناخته شده مکتب تفکیک بودند. در حال حاضر سیدجعفر سیدان و محمدرضا حکیمی از افراد برجسته این مکتب هستند. علاوه بر آن بعضی روحانیان و مراجع تقلید شیعه منتقد فلسفه و عرفان اسلامی مواضعی نزدیک به مکتب تفکیک دارند. بینانگذاران این مکتب بر این باورند که میبایست میان روشهای مختلف دسترسی به حقایق جدایی انداخت. آنان به شدت به روش معرفتی ملاصدرا میتازند و روش او را موجب خلط روشی شناختی میدانند. آنچه در این جریان فکری بهطور عام و کلی مطرح میشود این است که بین حقایق دینی که از طریق وحی الهی نازل میشود با آنچه محصول اندیشه بشری بهشمار میآید، تفاوت و تفکیک قائل شویم و آنها را با یکدیگر مخلوط نسازیم. البته این ادعا بهطور عام و کلی اختصاص به یک گروه و جماعت مخصوص نداشته . به این ترتیب تفکیک، به معنی جدا کردن میان وحی الهی و دانشهای بشری از قرون اولیه اسلام نیز مورد توجه قرار گرفتهاست. با این همه عنوان «مکتب تفکیک» با یک سلسله ویژگیهای و خصوصیاتی که به طرز فکر و نوع اندیشه طرفداران آن مربوط میگردد، بسیار جدید و کم سابقه است. این مکتب در گذشته به این نام خوانده نمیشد و بیشتر آن را با عنوان مکتب فکری خراسان میشناختند. نام کنونی برای این روش از سوی محمدرضا حکیمی پیشنهاد شده و جا افتادهاست. وی در مقالهای در کیهان فرهنگی و سپس در کتاب مکتب تفکیک به روش و بینانگذارانش اشاره کردهاست. این مکتب در ابتدای انقلاب ایران در بازداری ترویج رسانهای بعضی برنامههای با موضوع عرفان اصطلاحی تأثیر داشت و تا حال نیز مواضع علمی - انتقادی نسبت به شیوههای مصطلح فلسفه و عرفان اسلامی دارد. (منبع: ویکی پدیا) در این گفتار مصطفی ملکیان نظر خود را درباره ی این جریان بیان میکند
Published on 5 years, 2 months ago